پیشرفت‌های چشمگیر ساخت واکسن کرونا در جهان
اگر به سال ۱۷۹۶ بازگردیم و با ادوراد جنر که یک پزشک حاذق انگلیسی بود، آشنا شویم به نکات جالبی درباره ساخت واکسن آبله و نقش آن در کاهش مرگ و میر و از بین بردن اپیدمی آبله برمی خوریم. ادوارد جنر نیز که خود از پیامدهای بیماری آبله رنج می‌برد همیشه به فکر راهی برای مبارزه با این بیماری خطرناک بود. در کودکی شنیده بود که شیردوشان پس از ابتلا به آبله گاوی هرگز به بیماری آبله مبتلا نمی‌شوند و همین موضوع حس کنجکاوی اش را برانگیخت و پس از تحقیقاتش دریافت شیردوشان تقریباً هرگز حتی وقتی از مبتلایان به آبله پرستاری می‌کنند دچار آبله نمی‌شوند و به همین علت او تصمیم گرفت بیماری آبله گاوی را به افراد تلقیح کند و آنها را از ابتلا به بیماری مرگبارتر آبله مصون سازد. در آن دوران این ایده با مخالفت‌های شدیدی مواجه شد و نخستین بار او در سیزدهم ماه می ۱۷۹۶ پسری هشت ساله به‌نام جیمز فلیپ را که پسر باغبان خانه‌شان بود، در برابر بیماری آبله گاوی واکسینه کرد.
واکسن آبله قبل از دوران قاجار به ایران رسیده بود و پزشکی به نام پولاک در اواسط دوران قاجار در سفرنامه اش مرگ بیش از ۷۰۰ کودک را در بهار سال ۱۲۳۷ شمسی، بر اثر بیماری آبله با وجود واکسن آن در اصفهان ثبت کرد.
در دوره قاجار فرمان زدن واکسن آبله توسط امیرکبیر آغاز شد. در همین دوران با ترجمه و انتشار رساله ای برای افزایش سطح آگاهی عمومی، مردم را تشویق به آبله کوبی می کردند اما پس از آغاز آبله کوبی به علت اینکه توسط فالگیران و دعانویسان شایع شد آبله کوبی سبب ورود جن به خون انسان می شود، مردم از انجام آن سرباز می زدند و به امیرکبیر خبر دادند که از کل جمعیت تهران و روستاهای اطراف آن تنها ۳۳۰ نفر آبله کوبیدند.
امروز نیز ما به طریقی دیگر با شایعاتی که در زمینه ساخت و تزریق واکسن کرونا ایجاد شده، مواجه هستیم و به همین علت ایسنا به سراغ یکی از موفق ترین پژوهشگران و داروسازان رفته و طی گفت‌وگویی مفصل به اوضاع کنونی ساخت واکسن کرونا در سراسر جهان پرداخته است.
این دکتر داروساز به طولانی بودن پروسه ساخت واکسن اشاره و اظهار کرد: در طول تاریخ ما شاهد طولانی بودن مراحل آزمایشگاهی و بالینی ساخت واکسن ها تا رسیدن به تأییدیه نهایی سازمان جهانی غذا و دارو(FDA) بودیم و واکسن هایی مثل فلج اطفال و آبله هر کدام به طور متوسط به ۷ تا ۱۰ سال زمان برای طی مراحل آزمایشگاهی، بالینی و دریافت تأییدیه FDA نیاز داشتند.
دکتر فرزانه شمشیرگران در گفت‌وگو با ایسنا، از پیشرفت های چشمگیر ساخت واکسن کرونا در کمتر از یکسال و رسیدن به مرحله دریافت تأییدیه FDA ابرازامیدواری کرد و افزود: نخستین مرحله در ساخت یک واکسن مرحله پیش بالینی(preclinical) است که در آن پس از انجام مطالعات آزمایشگاهی بر روی سلول ها و آزمایش واکسن بر روی حیواناتی مانند میمون و موش، واکنش ایمنی بدن حیوانات را نسبت به واکسن تزریق شده، بررسی می کنند و در صورت موفقیت آمیز بودن این مرحله، واکسن وارد فاز یک بالینی خواهد شد.
وی به انجام آزمایش بر روی گروه کوچکی از انسان ها در فاز یک بالینی اشاره و مطرح کرد: در این مرحله کمتر از ۱۰۰ نفر از افراد سالم واکسن آزمایشی را دریافت کرده و محققان میزان ایمنی و اثربخشی واکسن را می سنجند و در صورت موفقیت آمیز بودن این مرحله واکسن وارد فاز دو بالینی خود خواهد شد که در آن مطالعات پژوهشگران بر روی صدها نفر ادامه می یابد.