نگرانی از تکرار سیل در پایین‌دست رودخانه‌های کرخه و دز
سید ابراهیم حسینی مدیر دفتر حفاظت و مهندسی رودخانه‌ها و سواحل روز پنجشنبه در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: سیل‌بندهای برخی از روستاهایی که در سیل بهار امسال دچار آبگرفتگی شده بودند به طور کامل استحکام بخشی و ترمیم نشده است، این مساله احتمال وقوع دوباره سیلاب در این روستاها را با افزایش دبی رودخانه‌های دز و کرخه بوجود آورده است.
وی تصریح کرد: بیشترین مشکل سیل‌بندها در پایین دست رودخانه کرخه در دهستان آهودشت در شوش، برخی روستاهای دشت آزادگان و هویزه و در پایین دست رودخانه دز در منطقه بامدژ شهرستان اهواز وجود دارد، که تهدید آبگرفتگی را در آنها قوت می‌بخشد.
حسینی درباره هشدار سازمان آب و برق برای افزایش خروجی سدهای دز و کرخه تا یک هفته آینده، گفت: مقرر شده دبی خروجی سدها در حد تاب آوری رودخانه‌ها افزایش یابد، به این ترتیب در صورت ترمیم و استحکام بخشی سیل‌بندها در پایین دست این دو حوضه مشکلی نخواهیم داشت.
وی افزود: سازمان آب و برق طی مکاتبه‌ای به استانداری خوزستان اعلام کرده که خروجی سد کرخه تا ۴۵۰ مترمکعب درثانیه و خروجی سد دز تا یک هزار مترمکعب درثانیه افزایش می‌یابد اما تلاش‌ها بر این است که خروجی سد دز از ۷۰۰ مترمکعب درثانیه فراتر نرود.
حسینی اظهار داشت: تاثیر افزایش خروجی تدریجی سدها در حوضه دز، هفت تا ۱۰ روز آینده و در حوضه کرخه تا اواخر اسفند بر پایین دست مشخص می‌شود و تا آن زمان فرصت برای ترمیم سیل بندها در نقاط بحرانی وجود دارد که در صورت تلاش و بسیج دستگاه‌ها، قابل انجام است، البته اکنون در بامدژ کار آغاز شده است.
به گفته وی ظرفیت آبگذری کرخه در حال حاضر ۴۰۰ مترمکعب درثانیه است، البته در گذشته تا ۷۰۰ مترمکعب در ثانیه نیز به راحتی و بدون مشکل از کرخه عبور می‌کرد.
وی ادامه داد: در سیل بهار نیز آب تا دبی یک هزار و ۱۰۰ مترمکعب از رودخانه دز عبور کرده و در صورت استحکام سیل‌بندها می‌توان امیدوار بود که افزایش خروجی سد بدون مشکل انجام شود.
تکلیف سیل بر زمین ماند
مدیر دفتر حفاظت و مهندسی رودخانه‌ها و سواحل سازمان آب و برق خوزستان همچنین گفت: هم اکنون در شاخه‌های نیسان و سابله رودخانه کرخه در منطقه «گبان» شهرستان هویزه به دلیل شکسته شدن سیل‌بند مشکلاتی وجود دارد که در حال ترمیم آن هستیم.
وی توضیح داد: بعد از سیل بهار، لوله‌ها و زهکشی‌هایی برای تخلیه سیلاب در سیل‌بندهای این مناطق ایجاد شده بود اما تا کنون جمع‌آوری و ترمیم نشده که این مساله باعث شده همزمان با بالا آمدن آب رودخانه، مشکلاتی بوجود بیاید و خطر آبگرفتگی، روستاها را تهدید کند.
حسینی افزود: بعد از فروکش کردن سیل بهار امسال، قرار بود که فرمانداری‌ها و بخشداری‌ها سیل‌بندها را تقویت و اصلاح کنند و تقسیم کار نیز صورت گرفته بود اما به دلیل کمبود اعتبار و ابلاغ دیرهنگام آن، تعهدات عملی نشده است.
به گفته وی سازمان آب و برق نیز برای اقدامات پیشگیری از خسارت سیل، درخواست ۴۰ هزار میلیارد ریال کرده بود که ۴۸۰ میلیارد ریال (کمتر از یک درصد) اعتبار مورد نیاز پرداخت شده است بنابراین بسیاری از برنامه‌هایی که برای پیشگیری از خسارت‌های سیل پیش بینی شده بود، عملی نشد.
وی با اشاره به بررسی و شناسایی نقاط بحرانی در رودخانه‌های دز و کرخه، اظهار داشت: در حوضه دز در بخش شعیبیه، خوب کار شده اما در آهودشت و بامدژ نقاط بحرانی وجود دارد.
حسینی تاکید کرد: علاوه بر افزایش دبی در اسفند جاری، باید برای سیلاب‌های بهاره نیز از هم اکنون آمادگی ایجاد شود تا شاهد آبگرفتگی نباشیم.
وی در ادامه با اشاره به تکمیل نشدن طرح تثبیت سواحل رودخانه‌ها در بازه‌های فرسایشی، گفت: عملیات تثبیت رودخانه در حوضه دز در سه بازه آغاز شده بود که ناتمام مانده و با افزایش دبی، فعلا قابل اجرا نیست.
حسینی افزود: روستای سید نبی در منطقه بامدژ و روستای آلبوحمدان در شوش نقاط بحرانی از نظر فرسایش رودخانه هستند که برای جلوگیری از بروز مشکل، ماشین آلات و نیروهای خود را در زمان لازم در این مناطق مستقر خواهیم کرد.
بر اساس این گزارش، هواشناسی خوزستان با پیش بینی بارندگی از دوشنبه تا چهارشنبه، نسبت به سیل و طغیان رودخانه ها هشدار داده است. اداره کل مدیریت بحران خوزستان نیز از روز یکشنبه گذشته در استان حالت آماده باش اعلام کرده است.
ورودی آب به سدهای استان از روز چهارشنبه روند صعودی داشته و در ۴۸ ساعت گذشته ۱.۱ میلیارد مترمکعب سیلاب وارد مخازن سدهای استان شده است.
رابعی معاون مطالعات پایه و طرح‌های جامع منابع آب سازمان آب و برق خوزستان روز دوشنبه گفت : این بارندگی‌ها مشابه باران‌های سیل آسای فروردین امسال است اما با توجه به کافی بودن حجم خالی سدها اطمینان می‌دهیم که حوادث فروردین تکرار نمی‌شود. به گفته وی بر اساس برنامه ریزی‌ها تا یک هفته آینده، خروجی سد کرخه به ۴۰۰ تا ۴۵۰ مترمکعب برثانیه و خروجی سد دز به ۷۰۰ تا ۷۵۰ مترمکعب برثانیه افزایش می‌یابد و در صورت تحقق بارش‌ها، احتمال دارد خروجی این سد به یک هزار مترمکعب برثانیه و یا بیشتر نیز برسد.
بهمن ماه پارسال، افزایش خروجی سد کرخه به ۴۰۰ مترمکعب درثانیه باعث آبگرفتگی در برخی مناطق استان به ویژه در شهرستان هویزه شد که در انتهای حوضه این رودخانه قرار دارد.
در فروردین ماه پارسال خروجی سد کرخه به بیش از ۲ هزار مترمکعب برثانیه و خروجی سد دز به بیش از سه هزار مترمکعب بر ثانیه رسید.
در پی طغیان رودخانه‌های کرخه، کارون و دز ۲۱ شهرستان دچار سیلاب شدند. ۱۳۳ روستا به زیر آب رفت و ۳۷۴ روستا به صورت جزیی و کلی تخلیه شدند. به گفته وزیر کشور ۴۰۰ هزار نفر در خوزستان تحت تاثیر سیل بهار امسال بودند.