ضرورت شناسایی تبعات پساکرونا/ دلایل غافلگیری دولت‌ها در برابر بحران کرونا
دکتر محمد آسایی اردکانی - رابط علمی کشور با دولت‌ها و مراکز علمی درگیر در زمینه مبارزه با کووید ۱۹- در گفت‌وگو با ایسنا، با تاکید بر ضرورت توجه به تبعات اجتماعی و اقتصادی پساکرونا، بیان اینکه بحران کرونا به کشورهای زیادی آسیب وارد کرده است، اذعان داشت: کشورها تنها با مساله از دست دادن جان انسان‌ها روبرو نیستند، بلکه تبعات اقتصادی بی‌شماری را متحمل شده‌اند.
وی با تاکید بر ضرورت برقراری تعامل بین بخش بهداشت و سایر بخش‌ها برای به راه افتادن چرخ‌های اقتصادی و اجتماعی و ایجاد آمادگی در دوران پسابحران، اظهار کرد: قطعا برای ایجاد آمادگی بیشتر در ساختارهای اجتماعی و اقتصادی، بخش‌های مختلف توسعه باید از امروز با هم کار کنند و با بررسی اتفاقات و پیش بینی رفتارها، از بحران کرونا درس بگیرند.
ضرورت بررسی نحوه هماهنگی‌های بین بخشی بعد از کرونا
مشاور وزیر بهداشت ادامه داد: باید بررسی شود که هماهنگی‌های بین بخشی بعد از کرونا چگونه دنبال شود. آیا بخش اقتصاد، تولید، کشاورزی و پلیس نیز باهم هماهنگ خواهد بود. این مساله نه فقط در کشور ما که در تمام کشورها مشاهده می‌شود.
دکتر آسایی با تاکید بر اینکه مدیریت بحران در چنین مساله‌ای باید بسیار مورد توجه مردم و مسئولان باشد، گفت: کشور پیشرفته‌ای مانند فرانسه که نظام بهداشتی منسجم‌تری دارند نیز نتوانست به خوبی از پس بحران کرونا برآیند. همچنین دیدیم که یک ویروس چگونه اعتقادات مذهبی ما را دستخوش مشکل کرد، بحران کرونا بروی مسائل اقتصادی و فرهنگی و حتی آموزش و پرورش هم تاثیرگذار بود و بسیاری از بخش‌ها را دچار مشکل کرد.
وی با تاکید بر اهمیت مولفه‌های اجتماعی سلامت و مواردی مثل آموزش، کشاورزی، درآمد و فقر، اظهار کرد: دولت ها باید به کمک مردم بخش‌های اقتصادی و اجتماعی را بازسازی کنند.
مشاور وزیر بهداشت با بیان اینکه در وزارت بهداشت نیز فکر و عمل بر مبنای مدیریت بحران در دستور کار قرار گرفته است، تصریح کرد: این مساله در تمامی سطوح و بخش‌های کشور باید مورد توجه قرار بگیرد. مطمئنا همین مردمی که در طول بحران کرونا به کمک آمدند، اگر از آنان خواسته شود به صورت دائمی و مستمر همکاری می‌کنند.
نقش سفیران سلامت وزارت بهداشت در کنترل همه‌گیری
وی با اشاره به فعالیت سفیران و رابطین سلامت در سطح کشور، اظهار کرد: وزارت بهداشت از دی ماه کار تربیت و آموزش رابطان سلامت در چهار استان قزوین، سمنان، همدان و کاشان را به صورت پایلوت انجام داد و قرار بود این طرح در ۲۲ اسفند، به عنوان یک طرح کشوری اعلام شود. اثرات این طرح در چهار استان مذکور بسیار مطلوب و اثرگذار بود، به گونه‌ای که طرح غربالگری کرونا به دلیل وجود سفیران سلامت در خانه‌ها، با سرعت دوبرابری اجرا شد.
مشاور امور بهداشتی وزیر بهداشت با اشاره به جزییات طرح کشوری سفیران سلامت، گفت: بر اساس این طرح در هر خانواده یک نفر آموزش دیده و با مباحث بهداشتی آشنا می‌شود، به عبارتی در پایان طرح در هر خانواده یک سفیر سلامت و در نهایت ۲۰ میلیون سفیر سلامت در کشور خواهیم داشت. انشاالله پس از فروکش کردن کرونا این طرح کشوری اجرا خواهد شد.
چرا اغلب دولت‌ها و کشورها در مواجهه با بحران کرونا غافلگیر شدند؟
رابط علمی کشور با سایردولت‌های درگیر کووید ۱۹، در بخش دیگر این گفت‌وگو با اشاره به علل غافلگیری اغلب دولت‌ها و کشورها در مواجهه با بحران کرونا، تصریح کرد: اولاً بحران، بحران بزرگی بود و دوماً ویروس ناشناخته بوده و تجربه مشابهی وجود نداشت. سوماً امکانات موجود مانند تخت‌های بستری، نیروی پرستاری و در کل کادر درمان، تجهیزات و سایر امکانات، در بسیاری از کشورها برای مقابله با چنین بحران بزرگ و حجیمی کافی نبود.
وی با اشاره به وضعیت سایر کشورها در مقابله با بحران کرونا، اظهار کرد: در کشورهای آمریکا، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و بسیاری دیگر از کشورها نیز آمار مبتلایان و قربانیان بالاست و همه این اتفاقات در مدت زمان کوتاهی اتفاق افتاد. در کشور ما نیز وضعیت بیماری و شیوع آن بالا بود. همین قدرت سرایت بالای ویروس اصلی‌ترین عامل غافلگیری دولت‌ها بود.
وی با بیان اینکه حدود ۳۰ درصد مبتلایان بی علامت بوده و ۵۵ درصد علائم بسیار خفیفی دارند، یادآور شد: تنها ۱۰ درصد مبتلایان علائم شدید و نیاز به بستری دارند و ۵ درصد وضعیت وخیمی پیدا می‌کنند که باید در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شوند. بنابراین اغلب مرگ‌ها در این ۵ درصد رخ می‌دهد که باید تحت کنترل و مورد توجه بیمارستان‌ها و بخش‌های مراقبت‌های ویژه باشد.
آسایی در خاتمه جدی نگرفتن موضوع توسط برخی دولتمردان کشورهای جهان را عامل بعدی غافلگیری آنان دانست و گفت: تصور زودگذر بودن اپیدمی و کمبود و امکانات حفاظت فردی مانند ژل، ماسک و مواد ضدعفونی کننده، وحشت و هجوم مردم برای تامین امکانات، سرعت تامین نیازهای لجستیکی، مساله قرنطینه و محدودیت‌های لازم، حرف شنوی و مشارکت مردم و عوامل بسیار دیگری به غافلگیری کشورها منجر شد که امیدوارم حداقل درس خوبی از این تجربه بگیریم.