کانال دفع سیلاب، تخت جمشید را از تخریب نجات داد
محمد حسن طالبیان روز چهارشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا با اشاره به شدت بارش باران در استان‌های مختلف کشور و نیز جاری شدن سیل در تعدادی از استان‌ها گفت: به محض شروع بارش باران و احتمال وقوع سیل و طغیان روخانه ها، همکاران ما در سراسر کشور فعالیت های خود را با موضوع پایش آثار تاریخی و برنامه‌ریزی برای جلوگیری از آسیب به این آثار شروع کردند.
وی افزود: بر اساس گزارش‌های اعلام شده از سوی مدیران میراث فرهنگی استان فارس، خوشبختانه در مجموعه‌های فرهنگی تاریخی مهم این استان از جمله تخت جمشید، آسیبی مشاهده نشده است چرا که آب از طریق کانال‌های دفع سیلاب تخت جمشید که در دهه 80 و اوایل 90 بیش از یک هزار و 200 متر آن لایروب و کاوش شد، به خوبی هدایت شده و خطری این مجموعه جهانی را تهدید نمی کند.
همچنین صفه سازی آرامگاه کوروش و گاوبیون بندی جداره های رود پشت آن در دهه 80 توسط بنیاد پارسه، پاسارگاد خطر سیل را از این محوطه دور کرده است.
به گفته وی اما ترک های نقش رستم، متاسفانه در حال باز شدن هستند و وضعیت بحرانی است.
وی افزود: با وجود آن که اثر دروازه قرآن در سلامت است اما برخی از بناهای تاریخی در بافت شیراز دچار تخریب و فرسایش شده‌اند.
وی اعلام کرد که در حمام و بازار وکیل آب گرفتگی داشتیم که خوشبختانه این مشکل در حال رفع شدن است. بناهای ساسانی فارس آسیب های جزیی دیده اند ولی در معرض جدی تهدید باران و سیل قرار دارند.
**آثار تاریخی گمیشان در وضعیت بحرانی
معاون میراث فرهنگی کشور افزود: در استان گلستان نیز پل آق قلا و بخشی از دیوار بزرگ گرگان و محوطه‌های کاوش شده که در بستر رودخانه هستند آسیب‌های جدی دیده اند که در حال پایش هستیم و به محض فروکش آبریال بررسی نهایی این آثار آغاز خواهد شد.
به گفته وی آثار تاریخی گمیشان در تهدید سیل و وضعیت بحرانی قرار دارند.
طالبیان گفت: با بررسی های انجام شده مشخص شد، رطوبت بالا رونده در برج گنبد قابوس افزایش یافته است و در حال بررسی و پایش این اثر هستیم.
وی در ادامه گفت: وضعیت در دهدشت نیز با کنترل بیشتر و با محدودیت بازدید کنندگان در حال کنترل است.
**وضعیت پل‌های زاینده رود نگران کننده است
این مقام مسئول در ادامه گفت: در استان اصفهان نیز پایش های لازم صورت گرفته و با وجودی اینکه از بناهای تاریخی آسیبی گزارش نشده است اما وضعیت پل های تاریخی زاینده رود بر اثر سیلاب نگران کننده است.
طالبیان افزود: روستاهای ابیانه و کندوان خوشبختانه آسیب جدی ندیده و گزارش های آثار تاریخی خراسان جنوبی، شمالی و رضوی، ایلام، بوشهر، اردبیل و آذربایجان شرقی از سلامت ابنیه تاریخی این استان‌هاست. در سیستان و بلوچستان به دو بنا در چابهار و زاهدان بر اثر بارندگی شدید آسیب وارد شده است.
وی در ادامه گفت: در خصوص مسجد جامع ساوه و نیز سایر مساجد و ابنیه تاریخی نیز با توجه به پاکسازی و باز شدن راه ناودان‌ها و آبراهه‌ها ، خطری این ابنیه را تهدید نمی‌کند و آسیبی گزارش نشده است.
**قلعه فلک الافلاک آسیبب ندیده است
معاون میراث فرهنگی کشور گفت: خوشبختانه آسیبی در قلعه فلک الافلاک نیز گزارش نشده اما بخشی از پایه و طاق آجری پل کشکان در استان استان لرستان تخریب گردیده، همچنین بستر پل کلهر شسته شده ولی پایه ها فعلا تخریب نشده است اما تهدید همچنان باقی است. پل آفرینه در آب غرق است و میزان آسیب وارده بعد از فروکش کردن پل قابل ارزیابی است.
**بناهای تاریخی مازندران در وضعیت اضطراری
طالبیان درباره بارش باران در استان مازندران نیز گفت: با باز شدن تمام دریچه‌های سد، آسیبی به باغ عباس آباد نرسید.
وی گفت: در مازندران آسیب‌های وارده در بناهای مختلف از 10 تا 50 درصد گزارش شده که نشان از وضعیت اضطراری دارد که رسیدگی فوری را می طلبد.
بررسی بافت تاریخی لافت و بستک و بندر پل و رویدر در هرمزگان نیز از آسیب‌های مختلف حکایت دارد.
**خسارات آثار تاریخی کردستان بزودی اعلام می‌شود
وی افزود: مسئولان آذربایجان غربی هم از آسیب های مختلف در بناها و مجموعه های تاریخی خبر داده‌اند که برخی از آنها نگران کننده است و مرمت اضطراری نیاز دارد.
وی در ادامه از آسیب‌های مختلف آثار تاریخی کردستان خبر داد که گزارش حدودی و مقدماتی خسارات ارایه گردیده است ولی گزارش دقیق آن بزودی منتشر خواهد شد.
** آثار شوشتر در معرض خطر
طالبیان در مورد آثار خوزستان، گفت: علاوه بر خسارات شهرهای تاریخی دزفول و شوشتر و تهدیداتی که پیش روست، آثار شوشتر در معرض آسیب جدی از باران و سیل است.
وی درباره بناهای ثبتی مانند خانه رهبری و خانه ملاصدرا گفت: یکی دو تا از بناهای ثبتی ( خانه رهبری و خانه ملاصدرا) در بارندگی و سیل یکی دو روز گذشته در قم آسیب دیدند و مجبور شدیم خانه های مسکونی اطراف را تخلیه کنیم.
وی افزود: بررسی ها در سایر استان های کشور نیز صورت گرفته و تا کنون گزارشی از آسیب به ابنیه هایی مانند گنبد سلطانیه، دستکندهای همدان، آثار تاریخی کرمان، آثار یزد و ارائه نشده است.
** میزان خسارات کامل بعد از فروکش سیلاب مشخص می‌شود
طالبیان افزود: از منطقه تاریخی حسنلو و نیز تپه سیلک نیز آسیبی گزارش نشده و سایر آثار تاریخی نیز به صورت مداوم در حال پایش و بررسی هستند.
این مقام مسئول در ادامه از پایش آثار تاریخی استان تهران و آماده باش در پایتخت خبر داد.
طالبیان در ادامه با اشاره به آماده باش کامل سازمان میراث فرهنگی تصریح کرد: تمام مدیران کل میراث فرهنگی در 31 استان کشور، مدیران امور پایگاه‌های ملی و جهانی، مدیران موزه‌ها و معاونان میراث فرهنگی استان‌های مختلف در آماده باش کامل هستند.
همچنین افزود: میزان خسارات وارده تا دو سه روز آینده با بررسی دقیق تر بعد از فروکش کردن سیلاب ها انجام خواهد شد و بلافاصله مرمت اضطراری و متعاقب آن بعد از تهیه طرح مرمت و تصویب آن، اجرای مرمت اساسی این بناها و مجموعه های آسیب دیده با تامین اعتبار از محل طرح های مقابله با بحران، در اولویت اقدام استان ها باید قرار می‌گیرد.