نقش نیروگاهها در آلودگی هوا چقدر است؟

ساناز جعفرزاده در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه از ابتدای امسال تا کنون نیروگاه ها ۹۱ درصد سوخت گاز، ۴.۵ درصد سوخت مازوت و ۴.۵ درصد سوخت گازوئیل استفاده کرده اند، اظهار کرد: بیش از پنج سال است که در نیروگاههای کلانشهرهای تهران و اصفهان حتی یک لیتر مازوت نیز استفاده نشده اما با این حال بهبود شاخص هوای تهران را شاهد نبودیم و لذا این موضوع بدان معنا است که آلودگی هوای تهران ارتباطی با موضوع مازوت ندارد.

وی با اشاره به مطالعات صورت گرفته در این رابطه گفت: مطالعاتی در ترازنامه انرژی کشور در این زمینه انجام شده که هر سال منتشر می شود و مطالعه دیگر سیاهه انتشار بوده که سازمان محیط زیست آن را انجام داده و یک مطالعه دیگر وجود دارد که توسط بانک جهانی با عنوان نقش بخش های مختلف کشور روی پارامترهای آلایندگی منتشر شده است.

جعفرزاده با بیان اینکه چندین سال است که درگیر ذرات معلق هستیم که به استناد این مطالعات ۷۰ تا ۸۰ درصد ذرات معلق تولید شده در کشور سهم حوزه حمل و نقل است، گفت: زمانی که سوخت مازوت استفاده می کنیم نگران پارامتر ساکس (ترکیبات اکسید گوگردی) هستیم. اخیرا تحقیقی دردانشگاه تربیت مدرس انجام شده که بر اساس آن پایش هوا از سال ۱۳۹۴ مورد بررسی قرار گرفته که میزان تاثیر بخش های مختلف در آن مشخص شده است.

به گفته وی بر اساس این تحقیق تعداد روزهای ناسالم کلانسهر تهران ۸۰ درصد ناشی از ذرات معلق ۲.۵ میکرون، هشت درصد ناشی از ذرات معلق زیر ۱۰ میکرون و ۱۸ درصد ناشی از ازت و صفر درصد ناشی از ترکیب اکسی گوگردی بوده است. درواقع این مساله نیز بر صحبت های ما صحه می گذارد.

وی با تاکید بر اینکه منظور ما این نیست که مازوت هیچ تاثیری در آلودگی ندارد، گفت: مازوتی که در اختیار نیروگاهها و صنایع قرار می دهند استاندارد نیست و دو تا سه درصد گوگرد اولیه دارد که در زمان احتراق اکسید می شود و ایجاد آلودگی می کند. ما منکر این نیستیم اما در بحث سهم تاثیرگذاری در آلودگی هوا به ویژه در کلان شهری همچون تهران، هیچ ارتباطی بین تعداد روزهای ناسالم و مصرف مازوت وجود ندارد.

رئیس اداره HSE شرکت مادر تخصصی برق حرارتی با بیان اینکه همانطور که گفتم بیش از پنج سال است که در تهران از مازوت استفاده نمی شود اما همچنان گرفتار آلودگی هستیم، گفت: آلودگی موجود در تهران ناشی از موضوع حمل و نقل و خودروهای فرسوده متاثر است.

جعفرزاده با اشاره به ترازنامه انرژی در کشور گفت: در این تحقیق سهم انواع سوخت در پارامترهای آلایندگی مورد بررسی قرار گرفته که میزان سهم نفت کوره در آلایندگی ذرات معلق تنها ۱.۹ درصد است؛ یعنی مازوتی که در نیروگاهها و سایر صنایع مورد استفاده قرار می گیرد تنها ۱.۹ درصد بر میزان آلودگی تاثیر دارد.

وی با بیان اینکه بحث و قضاوتی که در مورد مصرف مازوت در نیروگاه ها و آلودگی هوا مطرح می شود، منصفانه نیست، گفت: به استناد اعداد و رقم این صحبتها درست و منطقی نیست و باید در این رابطه به طور علمی و منطبق با مدارک صحبت شود.

او با اشاره به وضعیت مصرف گازوئیل در نیروگاهها نیز گفت: باتوجه به اینکه گازوئیل سوخت گرانی است استفاده از آن در نیروگاه ها نه در اولویت وزارت نفت و نه در اولویت وزارت نیرو نیست. گازوئیل سوخت دوم نیروگاه های سیکل ترکیبی و گازی است؛ یعنی نیروگاهی نیست که همزمان بتواند از سوخت گاز، گازوئیل و مازوت استفاده کند. تنها نیروگاه‌های بخاری که ۱۸ درصد ظرفیت نصب شده نیروگاهها را تشکیل می‌دهند در زمان نبود سوخت گاز از سوخت مازوت استفاده می کنند.

به گفته جعفرزاده، در فصول سرد و زمانی که با کمبود سوخت گاز در کشور مواجه می شویم، نیروگاه ها ناچار به استفاده از سوخت مایع می شوند و این مساله زمانی اتفاق می افتد که ما در پیک مصرف برق نیستیم؛ لذا بسیاری از نیروگاه های سیکل ترکیبی و گازی که قابلیت بهره برداری از سوخت گازوئیل را دارند به دلیل عدم نیاز به مصرف برق خارج از مدار هستند.

وی با بیان اینکه از ابتدای سال تا کنون تنها چهار درصد گازوئیل در نیروگاهها مصرف شده است و میزان گوگرد گازوئیل نیز بسیار کم و شاید تنها یک پنجم مازوت باشد، گفت: مقدار مصرف گازوئیل در نیروگاهها منطبق با استاندارد خروجی سازمان حفاظت محیط زیست است. همچنین باید تاکید کرد که ۶۶ درصد ظرفیت نصب شده کشور نیروگاه‌ها گازی و سیکل ترکیبی هستند که در زمان نبود گاز قابلیت مصرف گازوئیل دارند.

به گفته وی تعداد نیروگاه هایی که قابلیت استفاده از مازوت را دارند کلا ۱۶ مورد است که معادل ۱۸ درصد ظرفیت نصب شده نیروگاهی کشور بوده و از ۱۶ نیروگاه بخاری در چهار نیروگاه مسیر سوخت مازوت پلمب شده است و بصورت تک سوخت بهره برداری می شوند.