علائم خطر "اُمیکرون" / چگونگی جلوگیری از بروز ۱۰۰۰ مرگ کرونایی
دکتر مسعود یونسیان در گفت‌وگو با ایسنا، درباره نحوه شناسایی و تشخیص کووید۱۹ و ضرورت افزایش تست‌های تشخیصی، گفت: یکی از اقداماتی که در شرایط فعلی می‌تواند کمک کند، برگزاری کمپین‌های آموزشی به صورت گسترده در کشور است تا هرکسی با هر علائمی دنبال تست دادن و مراجعه به مطب دکتر و بیمارستان نباشد. زیرا اکثر افراد ضرورتی ندارد که تست دهند؛ چراکه با تست دادن نوع درمان تغییری نمی‌کند. بنابراین در اغلب موارد ممکن است ضرورتی به تست دادن نباشد. زمانی باید آزمایش داد که بر اساس نتیجه تست درمان و توصیه‌های پزشکی متفاوت باشد، اما اکنون چه سرماخوردگی باشد، چه کووید ۱۹ باشد، چه آنفلوآنزا باشد، درمان علامتی و استراحت در منزل نیاز است و اگر بیماری شدیدتر شد باید به بیمارستان مراجعه کنند.
یونسیان گفت: مردم با دیدن علائم مشابه سرماخوردگی، بهتر است با مراکز بهداشتی و درمانی تماس بگیرند. البته این تماس باید دو طرفه باشد. به طوری که باید وزارت بهداشت و بیمارستان‌ها تعداد کافی خطوط تلفن برای راهنمایی به مردم در نظر بگیرند تا غاطبه بیش از ۹۰ درصدی که هرگز بیماری‌شان پیشرفت نمی‌کند و نیاز به مراجعات به بیمارستان و دریافت درمان و... ندارند، از طریق کارشناسان و با تماس تلفنی توصیه‌های لازم را دریافت کنند.
توصیه‌هایی برای مبتلایان به اُمیکرون
علامت خطر این بیماری
وی افزود: توصیه‌ها برای اکثر بیماران استراحت کامل، دریافت مایعات کافی و مصرف مسکن و تب‌بر است. در عین حال تنگی نفس علامت خطر است. آن هم تنگی نفسی که کارهای روزمره فرد را مختل کند و فرد فکر کند که نفس کم می‌آورد. البته شاید این موضوع جنبه تلقینی داشته باشد، اما از این مرحله به بعد یک پزشک باید بیاید و قضاوت کند و ببیند آیا لازم است که سطح اکسیژن خون را اندازه‌گیری کند یا لازم است که معاینه فیزیکی یا عکس‌برداری و ... انجام دهد یا خیر.
علائم اُمیکرون
یونسیان ادامه داد: در اُمیکرون احتمال بروز سرفه از دلتا کمتر است. اُمیکرون بیشتر به دستگاه تنفسی فوقانی تمایل دارد؛ یعنی حنجره به بالا. بیشتر شبیه سرماخوردگی که آبریزش، گلودرد و... دارد. البته سرفه هم می‌تواند داشته باشد. در عین حال اعلام نشده که اُمیکرون اصلا دستگاه تنفسی تحتانی را درگیر نمی‌کند، بلکه تمایلش بیشتر به دستگاه تنفسی فوقانی است. بنابراین علائم اُمیکرون بیشتر شبیه سرماخوردگی است.
با دیدن چه علائمی به بیمارستان مراجعه کنیم؟
وی با بیان اینکه از روی صرف علائم نمی‌توان سرماخوردگی را از اُمیکرون و اُمیکرون را از دلتا تشخیص داد، زیرا همپوشانی بسیار بالایی دارند، گفت: موضوع مهم در بیماری تنگی نفس شدید، درد غیرقابل کنترل، سرفه غیرقابل کنترل و عوارض غیر قابل کنترل است که در این موارد باید به بیمارستان مراجعه کنند. در عین حال باید توجه کرد که مراجعات اضافی بار بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها را افزایش می‌دهد. فردی که آلودگی ندارد و صرفا آلرژی دارد، ممکن است با مراجعه به درمانگاه و بیمارستان به کرونا مبتلا شود. بنابراین تا زمانیکه نیاز به مراجعه نیست، باید در خانه مراقبت کرد. مشروط به اینکه خطوط تماسی وجود داشته باشد تا مردم بتوانند علائم‌شان را بیان کرده و پزشک به آنها توصیه‌های لازم را انجام دهد.
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره میزان دقت تست‌های PCR برای تشخیص اُمیکرون و همچنین ضرورت افزایش تست‌های تشخیصی، گفت: باید توجه کرد که ما در شرایط واقعی صحبت می‌کنیم، نه در شرایط نظری. در شرایط واقعی امکان افزایش ظرفیت تست به میزان بالا وجود ندارد. باید دید که مملکت چه موجودی و توانایی را دارد. نکته دیگر این است که هنوز با قطعیت نمی‌توان گفت که آیا حساسیت تست PCR در برابر اُمیکرون ممکن است کمتر باشد یا خیر.
یونسیان گفت: آنچه که فعلا درباره‌اش نتیجه‌گیری شده، این است که این جهش تاثیر قابل ملاحظه‌ای روی حساسیت تست PCR نگذاشته است، اما اینکه آیا اساسا منجر به کاهش حساسیت شده یا خیر، همچنان در حال مطالعه است و باید منتظر نتایج این مطالعات باشیم.
آیا حتما باید تست مثبت باشد تا ابتلا به کرونا تایید شود؟
وی تاکید کرد: با این حال اینکه آیا حتما باید تست مثبت باشد تا ابتلا به کرونا تایید شود؟. باید توجه کرد که فردی که دارای علائم است، نباید صرفا برای اقدام درمانی به دنبال تست مثبت باشد و پزشک هم نباید فقط بر اساس تست برای بیمار تصمیم‌گیری کند. زیرا به طور کلی تست PCR برای واریانت‌های قبلی هم بسته به اینکه در چه زمانی از بیمار گرفته می‌شد، از کجا تست‌گیری شود، تست درست انجام شده یا نه و وضعیت حمل و نقل آن و... به طور متوسط بین ۳۰ تا ۷۰ درصد می‌تواند منفی کاذب داشته باشد.
وی ادامه داد: بنابراین منفی بودن تست نباید ملاکی برای تصمیم مردم باشد که توصیه‌ها و اقدامات درمانی را رعایت نکنند. هرکس با علائم سرماخوردگی باید فرض کند که بیماری‌اش کووید ۱۹ است و در کنارش بداند که این بیمار عمدتا خفیف بوده و نیاز به بستری ندارد. بنابراین نباید اضطراب و هراس پیدا کنند. گاهی مشاهده می‌کنیم که هراسی که مردم از کرونا دارند از اینکه به آنها بگوید به سرطان یا ایدز مبتلا هستید، بیشتر است. اُمیکرون نباید برای مردم ایجاد هراس کند، اما باید حواس‌شان باشد که در وهله اول پیشگیری کنند که مبتلا نشوند و در مرحله دوم در صورت ابتلا استراحت کنند تا بیماری‌شان پیشرفت نکند و در عین حال قرنطینه را رعایت کنند تا بیماری را پخش نکنند.
چگونه از بروز ۱۰۰۰ مرگ کرونایی پیشگیری کنیم؟
یونسیان گفت: مثلا اگر در جامعه یک میلیون نفر به اُمیکرون مبتلا شوند، برای ما نگرانی ایجاد می‌کند. زیرا اگر یک در هزار این افراد هم قرار باشد فوت کنند، نزدیک ۱۰۰۰ مرگ می‌شود. واریانت‌های قبلی ۴ در هر ۱۰۰۰ نفر فوت داشتند. یعنی از هر ۱۰۰۰ نفری که آلوده می‌شدند، اعم از اینکه دارای علائم بشوند یا نشوند، برآورد می‌شد که ۴ تا ۵ نفر فوت شدند، حال اگر در این واریانت خفیف‌تر هم شده باشد و به یک‌سوم هم رسیده باشد، باز انتظار می‌رود که از هر ۱۰۰۰ نفر یک تا دو نفر فوت کنند. وقتی یک میلیون نفر مبتلا شوند، تعداد مرگ بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ نفر می‌شود. بنابراین مهمترین نکته این است که همه ما به عنوان یک مسئولیت مدنی بهداشت تنفسی داشته و از انتشار ویروس جلوگیری کنیم. با این اقدام ممکن است برخی آلوده شوند، اما سرعت آلودگی و رسیدن به قله را باید پایین آوریم. زیرا اگر ناگهانی به قله برسیم و بیماران سرریز شوند، کنترل مدیریت بیماران را از دست می‌دهیم. در عین حال لازم نیست که این استراتژی را برای دو ماه آینده داشته باشیم. اگر طی دو هفته آینده این استراتژی را رعایت کنیم، بسیاری از مشکلات را پشت سر می‌گذاریم.