میانکاله، اغفال به بهانه اشتغال‌زایی!
پرداختن به موضوع میانکاله به اندازه‌ای مهم است که بحث و گفت‌وگو در مورد آن تا زمان رسیدن به نتیجه مطلوب می‌تواند ادامه داشته باشد. این‌که موافقان و مخالفان ساخت این پروژه چه استدلال‌هایی دارند و تا چه اندازه در رابطه با کار خود موفق بوده‌اند، چه رویکردی در رابطه با توسعه کشور داشته‌اند و یا خواست جامعه مدنی برای مسئولان در زمینه احداث این مجتمع مهم بوده یا خیر، همگی نشان از اهمیت بالای این موضوع در افکار عمومی است.
اما به نوع نگاه‌ها و خواست جامعه محلی به این امر و در ابعاد بزرگ‌تر- نه خواست دامداران و کشاورزان و ... که جمع کوچکی از ساکنان را تشکیل می‌دهند- پرداخته نشده است. بررسی شواهد به دست آمده از مصاحبه‌های محلی از مردم دو استان منتفع از این پتروشیمی(گلستان و مازندران)، این‌گونه برداشت شد که بسیاری از مردم این نواحی با ساخت پتروشیمی در منطقه میانکاله موافق هستند. مهم‌ترین دلیل این افراد نیز ایجاد اشتغال در مناطق محروم برای جوانان است که هر روز در بین مردم گسترش یافته و آن‌ها را با موافقان ساخت این مجتمع ناسازگار با اقلیم و محیط زیست همراه می‌کند؛ آن هم در حالی که نتایج توسعه مجتمع‌هایی از این دست در کشور غالبا با آن‌چه خواست و تصور مردم محلی مبنی بر ایجاد اشتغال و فقرزدایی، در تضاد بوده و معکوس عمل کرده است.
توسعه جوامع محلی براساس صنایع نفتی میسر نیست
«تری‌لین کارل» در کتاب «معمای فراوانی» در رابطه با توسعه جوامع محلی بر اساس درآمدهای نفتی پرسشی را مطرح کرده که بررسی آن با شرایط روز جامعه ایران و تمرکز بر موضوع میانکاله می‌تواند از اهمیت بسیار بالایی برخوردار باشد. پرسش وی در مورد این است که:« چرا مردمان زیادی درعین‌حال که روی میلیاردها بشکه نفت نشسته‌اند، به‌ویژه طی رونق نفتی، چنین فقیراند؟»
کارل با بررسی شواهد موجود و مطالعه دقیق برای پاسخ به این پرسش نشان می‌دهد چگونه با ورود سیل‌آسای درآمدهای نفتی به اقتصاد کشورهای صادرکننده نفت، حوزه اختیارات و تعهدات دولت گسترش می‌یابد اما در عین‌حال اقتدار و نهادهای قانونی آن تضعیف می‌شود.
در واقع وابستگی به نفت آن‌ها را به سمت تمرکزگرایی شدید قدرت سیاسی و نظام اداری آشفته و نامنسجم هدایت می‌کند. به گفته این محقق و پژوهشگر حوزه اقتصاد سیاسی، یکی از مهم‌ترین ویژگی دولت‌های نفتی، وجود قوانینی است که حقوق منابع را به دولت اعطا می‌کند. در نتیجه این درآمد عظیم و سرشار نیز رانت عظیمی ایجاد می‌شود که بسیار سودآورتر از درآمد به‌دست‌آمده در بخش خصوصی است