۱۲ تا ۱۵ درصد سالمندان ایرانی تنهایی زندگی میکنند/ نظام پایش رفاه اجتماعی در ایران ناقص است

سیدحسن موسوی چلک در گفتوگو با ایسنا، در این باره اظهار کرد: اصولا در معادلات کلان جمعیتی و سیاستگذاریهای عمومی کشور، نگاه به سالمندان غالباً از زاویه «هزینهبر بودن» و «بار جمعیتی» بوده و نه بهعنوان فرصت و سرمایهای انسانی. سالمندان دارای تجارب عمیق، شبکههای اجتماعی پایدار، ارزشهای فرهنگی، مهارتهای بیننسلی و ظرفیتهای معنوی غنی هستند که میتوانند نقش کلیدی در ارتقاء انسجام اجتماعی، انتقال دانش، مربیگری غیررسمی، فعالیتهای داوطلبانه و حتی کارآفرینی ایفا کنند، اما این ظرفیتها در اغلب سیاستهای جمعیتی، رفاهی و رسانهای نادیده گرفته شدهاند.
وی ادامه داد: برای مثال، برخلاف کشورهای توسعهیافتهای مثل آلمان، سوئد یا ژاپن که ساختارهای مشارکت سالمندان را در قالب باشگاهها، شوراها و برنامههای میاننسلی فعال کردهاند، در ایران هنوز فضای سازمانیافتهای برای بهرهگیری از ظرفیت سالمندان در توسعه پایدار و سرمایه اجتماعی وجود ندارد. فراموششدن سالمندان بهعنوان سرمایه اجتماعی، صرفاً به معنای غفلت از یک گروه سنی نیست، بلکه به معنای از دست دادن یکی از بازوهای کلیدی پیشرفت فرهنگی، اجتماعی و حتی اقتصادی کشور است.
موسوی چلک با اشاره به «بحران سالمندی»، تصریح کرد: در اصل، سالمندی بحران نیست؛ یک واقعیت اجتنابناپذیر و محصول موفقیتهای نظام سلامت است. اما وقتی جامعهای بدون آمادگی فرهنگی، اجتماعی و رفاهی به استقبال سالمندی میرود، آنگاه با بحران مواجه میشود و ایران دقیقاً در آستانه چنین مرحلهای قرار دارد.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با تاکید بر لزوم «سلامت اجتماعی»، افزود: سلامت اجتماعی سالمندان به توانایی برقراری ارتباط، مشارکت اجتماعی، احساس تعلق و دریافت حمایت اجتماعی مربوط است. اینها پایههای کیفیت زندگیاند. مطالعات متعدد نشان دادهاند که کاهش سلامت اجتماعی، خطر زوال عقل، افسردگی، سقوط و حتی مرگ زودرس را بهشدت افزایش میدهد.